مطالعه نکات خاص اجرایی برج میلاد
چکیده :
از آنجائیکه پروژه های بزرگ تکنولوژی ساخت منحصر به فرد دارند و در
احداث این پروژه ها در اکثر موارد روشهای جدید ، ابداعات جدیدی صورت می
گیرد ، لذا ارائه آنها می تواند برای مهندسان و متخصصین امر آموزنده باشد
، در این مقاله سعی داریم در خصوص نکات ویژه احداث چهارمین برج بلند دنیا
برج میلاد مطالبی را ارائه نماییم.
مقدمه :
در اجرای برج میلاد چند تجربه جدید اجرایی در ایران اتفاق افتاد که در
مرحله نخست عزم و جزم ملی در خصوص اجرای کاری بود، که در دنیا متخصصان خاص
خود را داشته و کمتر کشوری دارای تجربه اجرای آن را داشت ، لذا شروع به
ساخت آن با پشتوانه مردان ، ایران زمین خود نشان از جسارت و بزرگی می داد و
میدهد ، لذا در ذیل به خلاصه ای از کارهای خاص که در اجرای این سازه اتفاق
افتاد اشاره می نمائیم :
الف) اجرای بدنه اصلی بتنی با سیستم قالب لغزان Slip-Forming به صورت چند ضلعی و مقطع متغییر تا تراز 315 متر
سازه اصلی برج دارای ارتفاع 435 متر می باشد، که بدنه اصلی شفت آن 315
متر ارتفاع دارد ودر ارتفاع0.0 قطر آن 28متر و در تراز 315 به 17 متر
میرسد.
ب) ساخت سازه راس با استفاده از تکنیکهای خاص اجرایی و
فنی در مراحل مونتاژ کارخانه ، مونتاژ پای کار اتفاق افتاد و همچنین
بالابری از تراز 0.0 متر تا 315 مترونصب آن به وسیله جکهای هیدرولیکی از تراز 245 متر تا 315
مترانجام گرفت . جهت اجرای این سازه مراحل کار به 5 قسمت اصلی تقسیم بندی
گردید و از نکات قابل توجه انطباق آن در مراحل مختلف در هنگام نصب با بدنه
اصلی بتنی می باشد.
ج) ساخت سازه دکل آنتن نیز با استفاده از تکنیکهای خاص
اجرایی و فنی در مراحل مونتاژ کارخانه ، مونتاژ پای کار اتفاق افتاد و
همچنین بالابری از تراز 0.0 متر تا 435 متر، نصب آن به وسیله جکهای هیدرولیکی از تراز 315 متر تا 415 مترانجام گرفت، لیکن در نحوه بالا بری تفاوتهای از نظر فنی واجرایی با سازه راس داشت.
جهت اجرای این سازه مراحل کار به 2 قسمت اصلی تقسیم بندی گردید و از
نکات قابل توجه انطباق آن در مراحل مختلف در هنگام نصب با بدنه اصلی بتنی
می باشد.
مونتاژ ساخت و نصب دکل آنتن با ارتفاع 120 متر با استفاده از سیستم بالابری سنگین از تراز 315 تا 435 متر .
د) نکات کنترلی در اجرا ، مانند نقشه برداری ، کنترلهای کیفیت بتن و جوش
، از آنجائیکه امکان بررسی و شرح تمامی نکات مربوط به برج میلاد میسر نمی
باشد لذا فقط در خصوص بالابری و نصب دکل آنتن به تفصیل مطالبی بیان شده است
:
1- عملیات اجرایی پروژه
پس از مطالعات اولیه عملیات خاکبرداری برج میلاد در سال 75 آغاز
گردید ( حجم کل خاکبرداری 130 هزار متر مکعب ) و پس از اتمام خاکبرداری
اجرای بتن مگر نیز در همان سال آغاز گردید. بخشهالی مختلف برج شامل
فونداسیون ، لابی ، بدنة اصلی ، سازه راس و دکل آنتن تقسیم‌بندی شده است که
به عنوان اولین قدم جهت اجرای برج ، بتن‌ریزی فونداسیون آن آغاز گردید.
1-1 ) فونداسیون برج
الف) مشخصات عمومی :
1) پی‌گسترده دایره‌ای ( قطر 66 متر و ضخامت متغیر از 3 تا 5/4 متر )
2) سازه انتقالی (یک هرم ناقص است و قطر آن از 50 متر به 28 مترمتغیر بوده و همچنین ارتفاع فونداسیون حدود 14 متر می باشد. )
حجم کل بتن‌ریزی فونداسیون 20 هزار متر مکعب میزان آرماتوربندی 4000 تن و مقاومت فشاری 28 روزه آن می‌باشد
و به دلیل وجود تراکم شدید آرماتورها از روان‌کننده نیز استفاده شده در
ضمن نوع سیمان مصرفی از تیپ 2 و تیپ 5 و نوع آرماتورها AIII بوده است
(شکل1)
ب ) ویژگیهای فونداسیون :
- به منظور غلبه بر نیروهای افقی ناشی از دیوارهای مایل سازه انتقالی
از سیستم پس‌تنیدگی حلقوی استفاده شده، که این عملیات برای اولین بار در
ایران توسط جک مخصوص 27 رشته کابل ( 6/0 اینچ ) صورت گرفته است.
- به منظور پی بردن به رفتار دقیق المانهای مختلف سازه در هنگام
بهره‌برداری و تغییرات این رفتار در طی زمان از ابزار دقیق در نقاط مختلف
سازه از جمله در فونداسیون برج استفاده شده است ، از این ابزارها برای
اندازه‌گیری عکس‌العمل خاک ، کرنش بتن ، نیروی داخلی آرماتورها با
عملکردهای استاتیکی و دینامیکی بهره برده است.
ج ) روش اجرای فونداسیون :
در فونداسیون برج به دلیل زیاد بودن ضخامت بدنة بتن تمهیدات خاصی در
نظر گرفته شد که از جمله آن می توان به قطاع‌بندی دیوارهای فونداسیون و
همچنین کنترل دمای مصالح جهت کنترل تنشهای حرارتی اشاره نمود.
د ) زمان اجرا :
آغاز عملیات بتن‌ریزی پی مرداد‌ماه 76 و پایان آن تیرماه 77 بوده است
1-2 ) لابی
الف ) مشخصات عمومی :
به منظور استفاده از جاذبه‌های ایجاد شده در برج ، در قسمت پایینی
آن یک ساختمان 6 طبقه ساخته شده ، این ساختمان دارای فونداسیون مشترک با
برج بوده و در چند نقطه دیگر در ارتفاع نیز به سازه انتقالی و بدنه اصلی
برج متصل می گردد. ساختمان لابی نیز همانند فونداسیون و بدنه اصلی برج بتنی
بوده و در تراز 5/9- از روی فونداسیون برج آغاز گشته و بام آن در تراز 28
متر به بدنه اصلی. به اتمام رسیده است(شکل1).
ب ) ویژگیهای خاص لابی :
در پیرامون سازه لابی . مجموعاٌ 16 سری از ستونهای مورب به شکل X قرار
گرفته که علاوه بر عملکرد سازه‌ای خود در تحمل بارهای قائم و زلزله ، به
عنوان بخشی از نمای کلی ساختمان لابی نیز استفاده می شود ، که روش نصب و
بتن ریزی این قطعا نیز دارای ویژگی خاصی می‌باشد.
مشخصات مصالح ساختمان لابی
آرماتور : در ساختمان لابی از آرماتورهای AIII مورد استفاده قرار گرفته است.
مقاومت فشاری بتن مصرفی: می‌باشد.
1-3 ) مشخصات سازه بدنه اصلی:
الف ) مشخصات عمومی :
بدنه اصلی برج مهمترین بخش باربر آن است که کلیة بارهای جانبی و
ثقلی قسمت های فوقانی برج شامل سازه راس و دکل آنتن را به فونداسیون منتقل
می‌نماید. بدنه اصلی از روی فونداسیون در تراز 00/0 آغاز شده و تا تراز 315
متر یعنی محل اتصال دکل آنتن ادامه می‌یابد. این بخش از برج از چهار باله و
دو هشت ضلعی تودرتو که توسط چند دیواره به یکدیگر متصل شده ، تشکیل شده
است. هشت ضلعی‌ها و دیوارهای رابط از تراز 0/0 تا تراز 5/302 با موقعیت
ثابت ادامه یافته و تنها ضخامت دیوارها در آن تغییر می کند. چهارباله دارای
ابعاد متغیر بوده و با افزایش ارتفاع ، بعد آن کاهش می‌یابد ، بگونه‌ای که
در تراز 00/0 قطر دایره محاطی بدنه برابر 28 متر بوده و با افزایش ارتفاع ،
قطر بدنه کاهش یافته و در تراز 315 متر قطر بدنه به حدود 16 متر می
رسد(شکل1).
ب ) ویژگیهای خاص :
پس کشیدگی : به منظور افزایش ظرفیت خمشی بدنه برج در
تراز بالاتر از 240 و کاهش تغییر مکانهای دکل ، هشت ضلعی بیرونی بدنه از
تراز 230 تا تراز 4/302 و هشت ضلعی داخلی بدنه برج از تراز 290 تا تراز 315
پس‌کشیده می‌شود.
کف‌های داخلی بدنه برج : در داخل هشت‌ضلعی میانی بدنه برج تا تراز 240 متر در فواصل 12 متری کف‌هایی جهت دسترسی پیش‌بینی شده است.
راه پله : در یکی از قسمتهای بدنه ، راه‌پله از تراز 5/9- تا تراز 4/302 ادامه پیدا می کند.
ورقهای مدفون : به منظور اتصال برخی اعضای فولادی و یا تجهیزات دیگر به بدنه اصلی برج در ترازهای مختلف ورقهایی مدفون در بدنه کار گذاشته شده است.
سیمان : سیمان مصرفی در بدنه اصلی برج سیمان تیپ 2می‌باشد میزان مقاومت فشاری بتن بوده است.
مواد افزودنی : بدلیل شرایط ویژه ساخت برج مخابراتی تهران در تهیه طرح اختلاط بتن مصرفی
